Την ημέρα της ορκωμοσίας καλούμαστε να παρευρεθούμε σε μία επισημότατη τελετή όλο φώτα, κάμερες, άρχοντες και γκλαμουριά για να παραλάβουμε τα πτυχία μας. Μία καλοστημένη «τελετή» θα μας περιμένει ομοιόμορφα ντυμένους/ντυμένες με το χέρι ψηλά να διαβεβαιώσουμε, ότι “αποφεύγοντας κάθε άδικη πράξη, θα τηρούμε πιστά και με ακρίβεια τα διδάγματα που πήραμε από το πανεπιστήμιο Αιγαίου”. Εμείς πάλι βλέποντας το θέμα από άλλη σκοπιά, δε σκοπεύουμε να κάνουμε κάτι τέτοιο και με το κείμενο αυτό εξηγούμεθα.
Τα περισσότερα διδάγματα που πήραμε και συνεχίζουμε να παίρνουμε κατά την παραμονή μας στο πανεπιστήμιο, δεν είναι από αυτά που ένας άνθρωπος θα’ θελε να τηρεί πιστά και με ακρίβεια. Κι αυτό γιατί βασικό μήνυμα κατά την επαφή μας με το πανεπιστήμιο είναι πως πρέπει να σωπαίνεις γι’ αυτά που συμβαίνουν γύρω, να υπακούς, να ακολουθείς την ίδια κοινότυπη γραμμή πλεύσης, μ’ άλλα λόγια να αποχαυνώνεσαι. Και όλα αυτά σε ένα πλαίσιο που λίγο διαφέρει από το λύκειο, που προάγει την παπαγαλία και την αδράνεια και προωθεί την αντίληψη της εκπαίδευσης–υποχρέωσης με στόχο «το χαρτί» και μελλοντικά «τη θέση». Μια θέση η οποία προορίζεται για λίγους και “καλούς”, κυρίως αυτούς που πατώντας επί πτωμάτων θα καταφέρουν να καταξιωθούν στην ακαδημαϊκή τους πορεία. Έτσι, μία μερίδα φοιτητών επιλέγει να λειτουργήσει σε ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο στυγνής βαθμοθηρίας, πελατειακών σχέσεων και προσωπικής ανάδειξης, ενώ μία άλλη αναζητά εναγωνίως τα ενδιαφέροντά της και την αξιοπρεπή ενασχόληση με αυτά κι ίσως ακόμη τους τρόπους αντίδρασης στη συνολική κατάσταση. Για τους διδάσκοντες ισχύει κάτι ανάλογο, κάποιοι είναι εδώ, προσπαθούν, ανανεώνονται, τολμούν, ασχολούνται και νοιάζονται και κάποιοι -πάλι εδώ είναι- αλλά αδιαφορούν, επαναλαμβάνονται, προωθούν τα συμφέροντά τους και πλήττουν, διαχέοντας την πλήξη τους.
Σε μια πραγματικότητα όπου οι επιστήμονες κατέχουν τη θέση της αυθεντίας που αποφασίζει για το κοινό καλό, το πανεπιστήμιο, πέραν ελάχιστων εξαιρέσεων, προάγει μόνο το στείρο ακαδημαϊσμό ο οποίος αποφεύγει, έντεχνα, να συνδέσει τη γνώση και την επιστήμη με το κοινωνικό γίγνεσθαι. Άλλωστε, η σύνδεση αυτή δε θα αποφέρει τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις. Δε θέλει πολύ μυαλό για να καταλάβουμε πως η έρευνα είναι αν μη τι άλλο κατευθυνόμενη και εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Η επιστήμη στην υπηρεσία του κέρδους. Όσο εμείς ιδρώνουμε για το πτυχίο που θα καταλήξει σε κορνίζα, δασοκτόνα νομοσχέδια αντιμετωπίζουν τη σιγή ιχθύος από το τμήμα Περιβάλλοντος, εκατοντάδες πρόσφυγες περνούν από στρατόπεδα συγκέντρωσης δίπλα στην πόλη και μίλια μακριά από το τμήμα Κοινωνιολογίας, ο εθνικισμός θεριεύει και ούτε κουβέντα από το τμήμα Ανθρωπολογίας κ.ο.κ. Με αυτά τα τραγελαφικά δεδομένα το πανεπιστήμιο απέχει πολύ από το να είναι χώρος ανταλλαγής ιδεών και κοιτίδα πράξεων.
Τέλος, το πανεπιστήμιο, με την εφαρμογή του νόμου πλαισίου έχει ήδη αρχίσει να στηρίζει την ύπαρξή του και να παραχωρεί το έργο του σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Έτσι, μεταβάλλεται από δημόσιος θεσμός σε «Επιχείρηση Α.Ε.», ακολουθώντας τη συνολική υποχώρηση της κοινωνίας στις επιταγές της «ελεύθερης» αγοράς. Αυτό είναι σαφές, παραμένει ωστόσο μία ανομολόγητη αλήθεια για τους δήθεν υπερασπιστές της δωρεάν δημόσιας εκπαίδευσης, που για εμάς έχει φτάσει να αποτελεί κενή διακήρυξη μπροστά σε μια πραγματικότητας που τη διαψεύδει. Δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, δίδακτρα στα διδακτορικά, δίδακτρα από τους αλλοδαπούς φοιτητές, μεγάλο κόστος ζωής για όλους (νοίκια, σίτιση κ.λ.π), η ζωή των φοιτητών κινητήριος μοχλός για τις τοπικές οικονομίες. Παράλληλα, στο εσωτερικό προωθούνται «καινοτόμες ιδέες» περί ασφάλειας, με φύλακες, κάμερες και κάρτες εισόδου–εξόδου.
Δεν μπορούμε παρά να θυμόμαστε την πικρή γεύση που θα μας αφήσει η τριτοβάθμια εκπαίδευση, τα πανεπιστήμια της βιτρίνας, της «επιστημοσύνης», των ανιαρών μαθημάτων από παραιτημένους καθηγητές, του ελλιπούς εξοπλισμού, της ίντριγκας, των εσωτερικών συμμαχιών και αλληλοσπαραγμών, του συνδρόμου της «καρέκλας» που πλήττει φοιτητές, καθηγητές και υπαλλήλους.
Τέλος πάντων κι αρχή, όσα και να γράψουμε λίγα θα είναι και για να μη μακρηγορούμε ας πούμε και δυο λόγια για το πτυχίο μας και την αγορά εργασίας που μας περιμένει, για τα οποία, ας μην ξεχνιόμαστε, γίνεται και όλη η φασαρία. Αφιερωμένο λοιπόν σε όλους και όλες τους απόφοιτους-απόφοιτες που εργάζονται σε μπαρ, οικοδομές, φροντιστήρια, την πυροσβεστική υπηρεσία, μαγαζιά με καλλυντικά κ.ο.κ είναι το παρακάτω σχόλιο:
«Εκατοντάδες επιστήμονες της θάλασσας, περιβαλλοντολόγοι, γεωγράφοι, ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι θα αποφοιτήσουν και φέτος. Ας τους καλοδεχτούμε. Για όλους υπάρχει μία θέση εργασίας. Δεν μπορεί... ένας απ' όλους θα την πιάσει.»
Πρωτοβουλία από την Ανοιχτή Συνέλευση Μυτιλήνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου